Agresja u dzieci

Małe dzieci mogą gromadzić „małe złości”, które niewyrażone bezpośrednio, kumulują się i eskalują w formie gwałtownego wybuchu, nieadekwatnego do sytuacji lub powodują stan ciągłego napięcia wewnętrznego. Dlatego dobrze jest pomagać dziecku rozpoznawać sytuacje, które powodują w nim złość i uczyć rozładowywać je w „mniejszych porcjach”. 
 

 

Wielkim nieporozumieniem jest kierowanie złości dziecka tylko na bezpośrednią aktywność, np. worek treningowy, uderzanie w poduszkę itp. Aby poradzić sobie ze złością, dziecko musi wiedzieć, na kogo jest skierowana i dlaczego. Rozładowywanie złości „do nikogo” nie pomaga w jej opracowywaniu. Tylko zachęty rodziców do słownego i bezpośredniego wyrażania złości będą pomocne w osiągnięciu przez dziecko umiejętności kontroli złości i pozbawiania jej niszczącego aspektu. 

Rodzice muszą przyjąć, że złość dziecka najczęściej jest kierowana do nich. Nieskuteczne są sposoby „przekierowywania” jej na przedmioty, inne osoby, zwierzęta. Wówczas zmiana kierunku agresji powoduje, że jest tylko wyrażona fizycznie, nie zostanie przetworzona w słowa, ani osłabiona. Rodzice mogą nieświadomie lub świadomie unikać złości dziecka skierowanej do nich, obawiać  się poczucia winy lub własnej złości na dziecko. Jednak tym, co najlepiej „ujarzmia” agresję jest miłość do rodziców, chęć niesprawiania im przykrości, chęć dziecka, by rodzice byli z niego dumni. 
 Jeśli agresja dziecka będzie kierowana na osoby spoza rodziny (chroniąc w ten sposób związki rodzinne), to dojdzie do swoistego rozdzielenia miłości i agresji, złość może być ujawniana wobec innych autorytetów, np. wobec szkoły, zasad społecznych, innych ludzi, np. mniejszości. 
 W sytuacjach, kiedy agresja staje się problemem, korzystne jest zasięgnięcie porady specjalisty – psychologa dziecięcego, psychoterapeuty, który wstępnie oceni możliwe źródła trudności i będzie mógł zaproponować adekwatne formy pomocy dziecku i rodzicom. Czasem jest to: psychoedukacja rodziców, czasem terapia rodzinna lub terapia indywidualna dziecka. Zdarza się, że psycholog zaleca przeprowadzenie badań neurologicznych dziecka lub konsultację i współpracę z lekarzem psychiatrą.